Avrupa’da Engelli İnsanların Haklarını Korumaya ve Yaygınlaştırmaya Dair Avrupa Konferansı

Avrupa Konseyi Sosyal Dayanisma Genel Müdürü Alexander Vladychenko’nun Sonuç Konusmasi

Çev: Zerin Türk

Sayin Baskan, Bakanlar, Büyükelçiler, bayanlar ve baylar, sayin meslektaslar ve arkadaslar,

Hem niceliksel hem de niteliksel bakis açisindan çok basarili olarak adlandirabilecegim bu konferansi tamamlamak ve bitirmek benim için büyük bir onurdur.

Niceliksel; çünkü bu olay, neredeyse bütün Avrupa Konseyi üye ülkelerinden ve gözlemci ülkelerden; Parlementerler Meclisi, Insan Haklari Komisyonu Üyeleri ve Avrupa Kalkinma Bankasi Konseyi gibi Avrupa Konseyi organlarindan, Avrupa kurumlari, uluslararasi örgütler- hem hükümet disi hem de hükümete bagli- 170′ i askin engelli uzmanini bir araya getirmistir ve özellikle, genelde Avrupa Engellilik Forumu tarafindan koordine edilen engelli insanlar için ve engelli insanlarin olusturdugu organizasyonlardan- kendilerine bunun için tesekkür etmek istedigim- büyük ölçekli bir sivil toplum katilimi olmustur. Akademik uzmanlar bizi son arastirmalarinin sonuçlariyla bilgilendirdiler. Genel kurul toplantilarinda 40 konusmaci sunum ve atölye çalismalari yapti. Daha fazla katilimci tartisma oturumlarinda söz aldi. Bütün bunlar, bu konferansi bilgilerin ve fikirlerin degismesi için genis bir uzman forumuna dönüstürdü.

Niteliksel, çünkü Avrupa’nin her tarafindan ve ötesinden ünlü engellilik uzmanlarindan harika sunumlar dinledik. Ve özellikle bilgili insanlardan, özellikle sivil toplumdan konuyla alakali yorumlar dinledik

Konferans; uluslar arasi isbirligini hükümetlerarasi ve hükümet disi düzeylerde kalkindirmak ve arttirmak, iyi iliskilerin örneklerini paylasmak ve yaymak için, BM Engellilere Iliskin Haklar Sözlesmesi’nin taninmasini ve basvurularinin artmasini ve Avrupa Konseyi Engellilik Eylem Plani 2006-2015’nin uygulanmasini amaçlamaktadir.

Konferansin bütün bu hedefleri gerçeklestirdigini söyleyebilirim.

BM Sözlesmesi 3 Mayis 2008’de yürürlüge girdi ve 136 ülke tarafindan imzalanip, dünya çapinda 41 ülke tarafindan onaylandi.

Avrupa Konseyi üyeleri arasinda, neredeyse hepsi, yani 41 üye ülke sözlesmeyi imzaladi. Bu oldukça fazla ve sadece 6 tanesi bunu onayladi.[i] Bu çok az.

Benim mesajim,

Bütün Avrupa Konseyi üye ülkeleri BM Engellilere Iliskin Haklar Sözlesmesi’ni olabildigince çabuk bir sekilde onaylamalilar.

Iki araç arasinda herhangi bir rekabet yoktur: BM Sözlesmesi ve AK Engellilik Eylem Plani. Bunlar birbirlerini mükemmel bir sekilde tamamlamaktadirlar.

Kisaca, Avrupa Konseyi Engellilik Eylem Plani’ ni uygulamaya baslamasi gereken ülkeleri, ilk basta kendi dillerine çevirerek yeniden animsatabilir miyim. Plan’ in bugüne kadar 22 dilde var oldugunu söylemekten gurur duyuyorum[ii]. Dün 21 idi, fakat Polonya delegasyonu bana kendi çevirilerini henüz sundular. Çok tesekkür ederim. Ingilizce ve Fransizca versiyonlari da Braille ve Easy-to-Read biçimlerinde mevcuttur. Su ana kadar Plan’i çevirmeyen üye ülkeleri de bunu yapmaya davet ediyorum.

BM Sözlesmesi tabii ki onu imzalayan ve onaylayan taraf devletlerin yasal olarak baglayacaktir. Avrupa Konseyi Engellilik Eylem Plani baglayici olmayan bir yasal araçtir. Bu nedenle daha çok siyasi bir araçtir.

BM Sözlesmesini imzalayan ve onaylayan bütün Avrupa Konseyi üye ülkelerin Avrupa Konseyi Engellilik Plani’ nin olasi kullanimini, kendilerine BM Sözlesmesinin uygulanmasina ve dünyadaki topluma karsi kendi yükümlülüklerinin yerine getirmesine yardim etmesi gereken bir Avrupa bölgesel politika araci ve operasyonel uygulama araci olarak degerlendirmelidir.

BM Sözlesmesinin uygulanmasi, New York BM’de yarin (31.10.2008) baslayacak olan Taraf Devletlerin Konferansi’nin ilk toplantisinda seçilecek olan Engelli Haklari Komitesi tarafindan izlenecektir. 3 tane Avrupa Konseyi üye ülkesinin, ilk basta 12 üyeden olusan Komite için aday olduklarini belirtmekten memnuniyet duyarim.

Engellilik Eylem Plani’mizin ilerleyisi, uygulanisi ve izlenmesi, 2006 yilinda kurulan Avrupa Konseyi Engellilik Eylem Plani 2006-2015′ e Iliskin Avrupa Koordinasyon Forumu tarafindan denetlenecektir. Bu forumun üyeliklerini, bütün Avrupa Konseyi üyesi ve gözlemci ülkeleri, diger Avrupa Konseyi organlari ve yönlendirme komiteleri, Avrupa Komisyonu, diger uluslararasi örgütler- hem hükümetler arasi hem de hükümet disi olanlar olusturmaktadir.

Çogunuz CAHPAH (the Council of Europe Disability Action Plan – Avrupa Konseyi Engelliler Eylem Plani) üyesiniz, bugün burada CAHPAH Baskanligini ve yardimci baskanligini gördügüm için özellikle mutluyum.

Nisan 2008 itibariyle, CAHPAH Avrupa Konseyi Engellilik Eylem Plani’ nin uygulanisini üzerine ulusal düzeyde ilk raporlama asamasini tamamladi. Simdilik üye ülkelerimizin yarisindan fazlasi bu çalismaya katkida bulundu. Inaniyorum ki, bundan fazlasi olmaliydi. Bununla beraber, 2. bir sansiniz oldugunu ögrendiginizde memnun olacaksiniz: CAHPAH, biraz önce Plan’in ilerleyisi ve uygulanisi üzerine bütün üye ülkelere ve diger ortaklara 31 Aralik 2008′ den önce cevaplanmak için bir anket dagitti. Bu yüzden, CAHPAH’ in 2009 süresince gözden geçirecegi cevaplarinizi bekliyoruz.

Bu kadar basarili bir konferansin organizasyonu genelde bir takimda degisik esas oyuncularin basarili bir sekilde beraber çalismalarinin sonucudur. Burada olan de ayni durumdur. Ve ben, hepsine tesekkür etmek istiyorum.

Basta Macar yönetimine bize bu Konferans’ta dün sabah Engellilik Tarihi Turu Sergisi töreninin açilisi ile sanatsal bir sekilde rehberlik ettikleri için tesekkür ederim. Sergi, gelecek aya kadar sergilenecektir.( Sergi, gelecek ayda hala gösterimde olacaktir.)

Ayni zamanda destekleri için Kuzey Konseyi Bakanlar Komitesi’ne ve özellikle de Kuzey Ülkeleri Engellilik üzerine Isbirligi’ ne tesekkür etmek istiyorum ve sürekli destegi vurgulamak istiyorum çünkü bu, 2004 yilinda Avrupa Konseyi Norveç Baskanligi’nin yönetiminde baslayan organizasyonlarimiz arasindaki isbirligi tarihindeki 5. olaydir.

Hepsinin ötesinde, Isveç yönetimine tesekkür ederim. Isveç, uzun yillar boyunca insan haklari ve engelli insanlarin onuru için yapilan mücadelede güçlü bir destekçi olmustur. Landmark olaylari, “Engelli Insanlarla ilgili Dünya Eylem Plani” nin uygulanisini gözden geçirmek için 1987 Isveç Konferansi’ni, AB baskanligini belirlemek için Linköping’de engelsiz bir Avrupa üzerine 2001 Uzman Toplantisi’ni, katilmaktan memnuniyet duydugum ve  Sayin Per UNCKEL ile tanistigim, daha sonra da Kuzey Ülkeleri Bakanlar Komitesi ile organizasyonlarimiz arasindaki isbirligi üzerine görüstügüm Gothenburg’da Kuzey Ülkeleri Okulu Halk Sagligi üzerine 2005 Uluslararasi Tasarim Konferansi’ni içermektedir. Ve son olarak da bugün Strasbourg’daki bu Konferans: engellilik sorunlarini, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi Isveç Dönem Baskanligi boyunca önceliklerden biri haline getirerek, Avrupa siyasi gündeminde bu kadar yüksege çikaran oldukça zamanli bir girisim.

Özellikle, Sosyal Politika ve Aile’den sorumlu Ispanya Devlet Sekreteri Sayin VALVARCE’den önümüzdeki Bakanlar Komitesi Ispanya Baskanligi’nin öncelikleri arasina engellilikle ilgili aktiviteleri tasimaya hazir oldugunu duymak beni mutlu etti, böylece bu oldukça güncel sorunun ilerlemesinde gerekli olan devamlilik saglanacaktir. Engelli kadinlarin statüsüne iliskin Ispanya Leon’da gelecek Subat ayinda büyük bir konferans planlanmaktadir ve ben Avrupa Konseyi Sekreterligi’nden olarak, bu durum için destek sunma niyetimi açiklamaktan memnuniyet duyarim.

Ayni zamanda baskanligini yaptigim Genel Direktörlük’ün diger bir projesini açiklamaktan dolayi mutluyum: geçen 2 yil boyunca birçok tartisma, hala birçok engelli insan için mevcut olan “katilim”, sinirlar ve engeller sorunu üzerine odaklandi. Ben kesin olarak suna inaniyorum ki, engelli insanlarin toplum yasaminda yer almasi bugün Avrupa’da engellilik politikalarinin ana meselelerinden biridir. Avrupa Konseyi ilk ve en basta gelen politik bir organizasyon oldugu için, Avrupa vatandaslarinin politik ve sosyal yasama katilmasi bizim için büyük önem tasiyor. Bu, engelli insanlarin engellerle karsilastigi ve çogunlukla temsil edilmedigi bir alan oldugu için, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’ne 2009’da baslayacak olan engelli insanlarin politik ve sosyal yasama katilimini arttiracak yeni bir aktiviteyi uygulamak için öneri yapmaya karar verdim.

Son olarak, ama en az degil, bu konferansta etkin olarak yer alan herkese ve özelliklere bütün konusmacilara, Atölye Baskanliklarina ve Atölye Raportörlerine tesekkür etmek istiyorum.

Ve sunumlar ve tartismalar üzerine harika bir özet yaptigi için Genel Raportör’e, Toplanti Baskani Sayin Bakan’a ve Stockholm’un etrafinda oldukça fazla bulunan derin ve sig sulara, soguk ve firtinaya ragmen konferansi bu kadar yetenekli bir sekilde yönlendirdigi için Baskan Yardimcisi’na özel tesekkürlerimi sunuyorum.

Bayanlar ve Baylar, çok tesekkürler. Konferans sona ermistir.

http://www.coe.int/t/dc/press/News/20081030_disc_Vladychenko_en.asp

 

 


[i] Avusturya, Hirvatistan, Macaristan, San Marino, Slovenya, Ispanya.

[ii] Avrupa Konseyi resmi dilleri: Ingilizce, Fransizca.

Resmi olmayan çeviriler: Arnavutça, Ermenice, Azerice, Hirvatça, Çekce, Flemenkçe, Estonyaca, Fin dili, Almanca, Yunanca, Italyanca, Matlaca, Lehçe, Portekizce, Romanca, Rusça, Sirpça, Slovence, Ispanyolca, Ukraynaca.